สถาบันวิจัยและพัฒนา (Research and Development Institute) เป็นหน่วยงานสนับสนุน มีชื่อเดิมว่า “ศูนย์วิจัยและบริการการศึกษา” ตั้งขึ้นประมาณ พ.ศ.2524 ต่อมาในปี พ.ศ.2538 เปลี่ยนชื่อเป็น “สำนักวิจัย” ตามพระราชบัญญัติสถาบันราชภัฏ 2538 เป็นหน่วยงานที่มีฐานะเทียบเท่าคณะ และใน ปี พ.ศ.2542 ได้มีการปรับปรุงโครงสร้างการบริหารงาน จึงมีผลทำให้สำนักวิจัยเปลี่ยนชื่อเป็น “สำนักวิจัยและบริการวิชาการ” ตั้งแต่วันที่ 27 กันยายน 2542
ในปี พ.ศ.2543 มหาวิทยาลัยได้มีการแบ่งหน่วยปฏิบัติงานเพิ่ม โดยตั้งสำนักฝึกอบรมและบริการวิชาการ และศูนย์การพัฒนาการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่นขึ้น และพัฒนาเป็นสำนักส่งเสริมการเรียนรู้และบริการวิชาการ ในช่วงปี พ.ศ.2546 และแยกบทบาทออกจากสำนักวิจัยและบริการวิชาการ และได้เปลี่ยนชื่อสำนักวิจัยและบริการวิชาการ เป็น “สถาบันวิจัยและพัฒนา” ตามกฎกระทรวง เมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2548 เพื่อทำหน้าที่ส่งเสริม ประสานงานวิจัยของมหาวิทยาลัยกับหน่วยงานทั้งภายในและภายนอก เพื่อให้บรรลุพันธกิจนโยบายการพัฒนามหาวิทยาลัย